DZIAŁAJ
BĄDŹ
AKTYWNY
Pierwsze kroki
W miarę rozwoju programu „Rak Jelita Polska” i pozyskanych środków finansowych, planujemy utworzenie punktu stałej pomocy informacyjnej dla osób z podejrzeniem raka jelita grubego.
Jeśli uważasz, że możesz mieć objawy raka jelita grubego,
zasięgnij porady lekarza rodzinnego i poproś o dalsze badania.
To jest najrozsądniejsze wyjście udanie się do lekarza rodzinnego wcześnie by mieć pewność, niż myślenie że objawy same znikną lub nastąpi samorzutna poprawa.
PAMIĘTAJ niezależnie od tego ile masz lat, nigdy nie przyjmuj informacji, że jesteś za młody/a na raka jelita grubego. Chociaż rak jelita grubego występuje częściej u osób w wieku od 50 wzwyż, to jednak coraz bardziej wpływa na wszystkie grupy wiekowe. Jeśli masz objawy, poproś lekarza rodzinnego o skierowanie na dalsze badania.
Jeśli masz jakieś pytania na temat raka jelita grubego, skontaktuj się ze swoim lekarzem lub lokalnym szpitalem, który może odpowiedzieć na konkretne pytania na temat leczenia. Nie należy bać się prosić o pomoc, na każdym etapie objawów raka jelita grubego.
Praktyczne korzyści dla pacjenta
z dobrego przygotowania do kolonoskopii
Kolonoskopia przeprowadza się często jako badanie przesiewowe. Oznacza to, że badanie to wykonuje się u osób zdrowych, bez dolegliwości i bez jakichkolwiek niepokojących objawów. Jedynym kryterium może być wiek pacjenta lub wywiad rodzinny. Czyli badanie przesiewowe pozwala odszukać osoby, u których w chwili badania zmiany mają charakter łagodny, nie dają o sobie znać i można je skutecznie wyleczyć, zapobiegając ich dalszemu wzrostowi i przemianie w nowotwór złośliwy.
Kryterium wieku jest uwzględniane, ponieważ wiadomo, że u osób starszych takie wczesne zmiany występują częściej niż u młodszych. Natomiast wywiad rodzinny jest brany pod uwagę dlatego, że skłonność do występowania pewnych rodzajów nowotworów w niektórych rodzinach jest większa. Dlatego takie osoby wybiera się do badań przesiewowych częściej niż z rodzin nieobciążonych wywiadem.
Oprócz miar dobrego przygotowania do badania kolonoskopowego, takich jak ocena widoczności błony śluzowej oraz ocena treści zalegającej w jelicie (płynna, półpłynna, ale dająca się usunąć, stała itd.) można przyjąć jeszcze inne kryteria oceny przygotowania pacjenta do badania. Ciekawym sposobem jest częstość wykrywania już konkretnych patologii. Można domyśleć się, że dzięki dobrze oczyszczonej, a przez to dobrze widocznej błonie śluzowej widać także więcej - niekiedy nawet bardzo drobnych - zmian, np. polipów. Badane pod mikroskopem okazują się teraz łagodnymi nowotworami, ale pozostawione w jelicie za pewien czas mogłyby stać się ogniskiem złośliwego nowotworu.
W jednym z badań naukowych wykazano, że w kolonoskopiach, do których pacjent był dobrze lub bardzo dobrze przygotowany szanse na znalezienie polipów były o 46% do 73% większe.
Zatem jest to jeszcze jedna, bardzo praktyczna miara korzyści
dla pacjenta z dobrego przygotowania do kolonoskopii.
Informacje dla pacjentów przed badaniem jelita grubego*
Konsultacja: prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła
Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie
Klinika Gastroenterologii Onkologicznej
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego
ul. Roentgena 5, 02-781 Warszawa
*Opracowano na podstawie zaleceń Society of American Gastrointestinal and Endoscopic Surgeons.
http://www.sages.org/publications/patient-information/informacje-dla-pacjenta-kolonoskopia/
Oczekuje Pani/Pan na wykonanie badania umożliwiającego obejrzenie jelita grubego od środka. Badanie to nazywane jest kolonoskopią.
Właściwe oczyszczenie jelita grubego przed zabiegiem
jest kluczowym warunkiem przeprowadzenia kolonoskopii.
Co to jest kolonoskopia?
Kolonoskopia to badanie, które umożliwia obejrzenie wnętrza jelita grubego.
Jest to jedna z najskuteczniejszych metod wczesnego wykrywania nowotworów przewodu pokarmowego. Zwykle wykonywana jest w szpitalu lub przychodni, w odpowiednio przygotowanym gabinecie zabiegowym. Giętki wziernik grubości do 1,5 cm wprowadzany jest przez odbyt do jelita grubego. Kolonoskopia umożliwia również wykrycie innych przyczyn dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak krwawienie z jelita grubego, przewlekła biegunka, trudności w oddawaniu stolca i wiele innych (szczegółowa lista na następnej stronie).
W jakim celu wykonuje się kolonoskopię?
Jak należy przygotować się do kolonoskopii?
Przed kolonoskopią jelito grube powinno zostać dokładnie oczyszczone ze wszystkich resztek pokarmowych i stolca. W tym celu należy przyjmować leki przeczyszczające oraz stosować specjalną dietę. Lekarz udzieli Pani/Panu szczegółowych instrukcji dotyczących właściwego przygotowania do badania.
W sytuacji gdy jelito grube nie będzie odpowiednio przygotowane, niemożliwa będzie prawidłowa ocena i badanie nie będzie miało wartości diagnostycznej lub trzeba będzie je powtórzyć.
Jeżeli nie jest Pani/Pan w stanie wypełnić zaleceń dotyczących przygotowania
do badania jelita grubego, proszę skontaktować się z lekarzem.
W czasie przygotowywania się do badania większość leków może być zażywana jak dotychczas, ale należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.
Kolonoskopię można wykonać w znieczuleniu ogólnym po podaniu leków znieczulających. Jeżeli Pani/Pana badanie będzie wykonane w znieczuleniu ogólnym, trzeba zastosować się do specjalnych zaleceń dla pacjentów poddających się znieczuleniu ogólnemu do badania kolonoskopowego.
Czego można spodziewać się podczas kolonoskopii?
Badanie jest dobrze tolerowane przez pacjentów.
Może Pani/Pan odczuwać jednak parcie, wzdęcia, kolkę lub niewielki dyskomfort w jelicie grubym podczas badania. Kolonoskopia wykonywana jest giętkim wziernikiem (kolonoskopem) wprowadzanym przez odbyt do jelita grubego. Rozpoczyna się zwykle w pozycji leżącej na lewym boku, z nogami zgiętymi w kolanach i podciągniętymi w kierunku brzucha. Niekiedy konieczna jest zmiana pozycji ciała (na prawy bok, na plecy) w celu ułatwienia ułożenia kolonoskopu w jelicie. Podczas wprowadzania i wyjmowania wziernika śluzówka jelita jest dokładnie oglądana przez lekarza wykonującego badanie.
Oglądanie jelita grubego trwa zazwyczaj od 15 do 30 minut.
W czasie badania przez kolonoskop wprowadzane jest powietrze, co pozwala rozszerzyć ściany jelita i uwidocznić jego wnętrze. W zależności od sytuacji usuwany jest nadmiar powietrza lub wycofywany jest kolonoskop. Wprowadzenie aparatu jest zazwyczaj bezbolesne, choć może powodować krótkotrwałe dolegliwości bólowe oraz wzdęcia.
W czasie pokonywania kolonoskopem zagięć jelita grubego może być odczuwany niezbyt nasilony i szybko ustępujący ból brzucha.
Jeżeli lekarz podczas badania zauważy zmianę wymagającą szczegółowej oceny, może wykonać biopsję pobranie próbki tkanki, którą przesyła do badania histopatologicznego (oceny pobranych komórek w dużym powiększeniu za pomocą mikroskopu). Znajdowane polipy zwykle usuwa się podczas badania. Większość z nich jest łagodna, ale oceny dokonuje się dopiero po badaniu mikroskopowym. Do wycięcia polipów najczęściej używa się specjalnego narzędzia.
Co po kolonoskopii?
Na badanie warto udać się z osobą towarzyszącą,
która pomoże Pani/Panu wrócić do domu po badaniu.
W przypadku pojawienia się takich objawów, jak: silny ból brzucha, gorączka, dreszcze lub krwawienie z odbytu w ilości większej niż 125 mililitrów (około pół szklanki), należy pilnie skontaktować się z lekarzem.
Niewielkie krwawienie z odbytu może być zauważalne do kilku dni po kolonoskopii.
Porady Żywieniowe
Wpływ nowotworu na stan odżywienia organizmu
Wiele osób chorujących na nowotwory ma problemy z jedzeniem. Brak apetytu, trudności ze spożywaniem posiłków, a w rezultacie utrata wagi i osłabienie to skutki choroby, a także efekty uboczne chemio i (lub) radioterapii.
Nowotwór powoduje w organizmie powstanie stanu zapalnego.
Mnożące się komórki nowotworowe wydzielają cytokiny, które mogą naśladować działanie substancji hamujących łaknienie i zwiększać zużycie energii przez organizm. Jednocześnie nowotwór wydziela czynniki powodujące rozpad białek i tkanki tłuszczowej. Wszystkie te reakcje metaboliczne przyczyniają się do pogorszenia stanu odżywienia chorego, nawet jeśli ten odżywia się prawidłowo.
Lokalizacja nowotworu
Jeżeli nowotwór jest zlokalizowany w przewodzie pokarmowym, może powodować zaburzenia trawienia i wchłaniania. U chorych przejawia się to w postaci dolegliwości, takich jak: nudności, wymioty, wzdęcia i biegunki po spożyciu określonych produktów. Rodzi to niechęć do jedzenia i utratę apetytu, co w efekcie prowadzi do spożywania zbyt małej ilości posiłków.
Umiejscowienie nowotworu może też utrudniać pacjentowi spożywanie posiłków. Na przykład, jeżeli guz znajduje się w przełyku, może powodować trudności z połykaniem.
Utrata apetytu
Utrata apetytu i występowanie innych dolegliwości, jak nudności i wymioty, pojawiają się także jako skutek uboczny leczenia przeciwnowotworowego. Terapia przeciwnowotworowa ma na celu zniszczenie komórek nowotworowych w organizmie, jednakże skutkiem ubocznym każdej metody leczenia jest uszkodzenie zdrowych komórek, głównie tych szybko dzielących się, jak np. komórki błony śluzowej jamy ustnej, przewodu pokarmowego oraz komórki mieszków włosowych. Dlatego też leczeniu onkologicznemu bardzo często towarzyszy intensywne wypadanie włosów, nudności, wymioty, biegunka oraz owrzodzenia jamy ustnej.
Charakter i stopień nasilenia efektów leczenia
Charakter i stopień nasilenia niepożądanych efektów leczenia zależy w dużym stopniu od wieku i stanu chorego oraz czynników takich jak: typ nowotworu, obszar jego występowania, rodzaj i czas trwania leczenia oraz dawki leków. Wiele ze wspomnianych powyżej dolegliwości odbija się niekorzystnie na stanie odżywienia pacjentów. Ich skutkiem jest rozwinięcie się niedożywienia, co w dalszej kolejności może prowadzić do pogorszenie stanu zdrowia oraz zmniejszenie efektywności leczenia.
Skutki uboczne leczenia
Zwykle pierwszym sygnałem występowania skutków ubocznych leczenia jest brak apetytu i uczucie pełności po spożyciu niewielkich ilości pożywienia. Rezultatem tego może być szybka utrata masy ciała w krótkim okresie czasu. Niedożywienie może rozwinąć się nawet u tych pacjentów, którzy jak się wydaje spożywają wystarczające ilości pożywienia. Wynika to z procesu zapalnego towarzyszącego chorobie, ale także częstych u chorych na nowotwory zaburzeń trawienia bądź wchłaniania. Na szczęście większości skutków ubocznych leczenia, odpowiedzialnych za powstanie złego stanu odżywienia, można uniknąć lub przynajmniej łagodzić ich nasilenie poprzez wprowadzenie niewielkich zmian, głównie w sposobie odżywiania chorego.
W dalszym etapie kampanii „Rak Jelita Polska” planujemy współpracę z profesjonalnymi firmami zajmującymi się tego typu doradztwem. Zapraszamy do współpracy, zwłaszcza na tym wczesnym etapie kampanii.
Znajdź specjalistę
Członkowie Polskiego Klubu Koloproktologii to najlepsi specjaliści w tego tupu chorobie. Napisz do nas na adres kontakt@rakjelita.pl, w miarę możliwości postaramy się pomóc w jak najkrótszym terminie. Natomiast jeśli masz jakieś pytania na temat raka jelita grubego, skontaktuj się ze swoim lekarzem lub lokalnym szpitalem, który może odpowiedzieć na konkretne pytania na temat leczenia.
Informacje zawarte na stronie „Rak Jelita Polska” mają stanowić podstawę do budowania świadomości choroby. Wszystkie materiały są wyłącznie informacyjne i nie mają intencji ani zamiaru zastępowania usług medycznych specjalistów oraz nie mogą być jako takie traktowane.
Są już z nami:
Kontakt:
ABK Grupa, tel.: +48 22 401 22 16, e-mail: kontakt@rakjelita.pl
„Rak Jelita Polska”, strona www oraz podmiot prowadzący program nie są odpowiedzialne za jakiekolwiek medyczne usługi, zabiegi, diagnozy lub leczenie.
To lekarz lub lekarze prowadzący pacjenta są wyłącznie odpowiedzialni za przeprowadzenie i stosowanie usług oraz zabiegów medycznych.
Wyłączną wolą lekarza lub pacjenta jest skorzystać lub nie z informacji oferowanych w ramach „Rak Jelita Polska”.
Informacje zawarte na stronie „Rak Jelita Polska” mają stanowić podstawę do budowania świadomości choroby. Wszystkie materiały są wyłącznie informacyjne
i nie mają intencji ani zamiaru zastępowania usług medycznych specjalistów oraz nie mogą być jako takie traktowane.
ABK Grupa 2018. Wszelkie prawa zastrzeżone.